بازاریابی، فروش، تبلیغات، برندینگ و مدیریت
اميد است از این سایت حداكثر استفاده را داشته باشید .
منتظر همکاری با سازمان شما هستیم
ما به فکر بهبود و رشد کسب و کار شما هستیم
ارتقا و رشد شرکت شما هدف ماست
با تشكر مدير سایت
شما در مشاور بازاریابی و فروش هستید.
به نام خدا
مطالب و نکات مهم از روش های آموزش و تدریس علوم
مدیریت، بازاریابی، فروش، تبلیغات و خلاقیت
گردآوری و تهیه: مهندس علی خویه
www.marketingschool.blogfa.com
شرکت ایده پردازان کسب و کار – مدرسه فروش ایران
1389
مقدّمه
تدریس یکی از ارکان اصلی هر سیستم آموزشی به شمار میرود که کارآیی هر نظام آموزش بستگی به آن دارد. یکی از مشکلات نظام تعلیم و تربیت، مربوط به عدم آشنایی و عدم استفاده از الگوها و روشهای پیشرفته تدریس است.
مشاهدات مکرر نشان داد که متأسفانه بسیاری از اساتید، هنوز از روشهای سنتی و غیرکاربردی استفاده میکنند. استادان نیز از این امر مستثنی نبوده و برخی استادان هنوز هم از روشهای منسوخ بهره میگیرند و در نتیجه در زمینه تأثیرگذاری از موفقیت کمتری برخوردارند.
از این رو در این نوشتار سعی شده به برخی از شاخصههای تدریس موفق در حوزههای مختلف علمی، مهارتی، عاطفی و تأثیرگذاری اشاره گردد.
امید است اساتید محترم با مطالعه این نوشتار با معیارها و انتظارات از استاد بیشتر آشنا شوند، ضمن اینکه توصیه میشود اساتید بزرگوار برای اطلاع بیشتر به کتبی که در این زمینه نوشته شده مراجعه فرمایند.
در ضمن از تمامی همکاران و اساتید خواهشمندیم برای کامل شدن این جزوه و راهنما، راهنمایی ها و نظرات گرامی خود را به پست الکترونیکی اینجانبinfo@khooyeh.com ارسال یا باشماره 09122991608 تماس حاصل نمایند.
عوامل تاثیر گذار در بهبود آموزش
الف) عامل علمی
مراد از عامل علمی، مجموعه عناصری است که توانمندی و تسلط علمی استاد را در مقام ارائه درس نشان میدهد. به عبارت دیگر، محور اصلی در این عامل، تسلط علمی استاد بر موضوع درس میباشد؛ از این رو یکی از مهمترین اصول آموزش و نیز ویژگیهای استاد، تسلّط بر محتوا و موضوع درس و آگاهی کافی و گسترده درباره مطالب آموزشی است، به نحوی که استاد را توانا سازد تا با تسلّط کامل مطالب درسی را ارائه دهد.
استادی که تسلّط علمی کافی ندارد شاید بتواند متن درس را آماده کرده و به شکل کامل و صحیح در کلاس ارائه کند؛ اما به دلیل ضعف علمی و عدم احاطه کامل بر مطالب آموزشی، نکات مهم درس تشخیص داده نمیشود و اگر ارائه خوب درس نیاز به خلاقیت (مثل تقدّم و تأخّر مطالب و...) و یا ذکر مطالب تکمیلی و... داشته باشد استاد از عهده آن بر نمیآید.علاوه اینکه نمیتواند پاسخگوی سؤالات و ابهامات فراگیران باشد و استادی که در مسائل علمی ضعیف باشد و نتواند به پرسشهای فراگیران خود پاسخ دهد و روحیه پرسشگری و نقّادی آنها را اقناع و ارضا نماید مسلّماً در کار خود شکست خواهد خورد.
از این رو مطالعه دائم و مستمر استاد در زمینه موضوع مورد بحث، امری ضروری و لازم مینماید؛ زیرا این امکان را به استاد خواهد داد تا ضمن تقویت بنیههای علمی خود، با شبهات و یافتههای جدید در زمینه کار خود آشنا شده و در نتیجه بتواند با تسلّط و آمادگی بیشتری در کلاس حضور پیدا کند؛ چراکه گاهی کمبود وقت و یا احیاناً سهلانگاری ممکن است سبب شود استاد با عدم آمادگی کافی وارد کلاس شود. در چنین مواردی ممکن است استاد برای تظاهر به داشتن آمادگی جهت تدریس، معلومات نادرست ارائه دهد و یا صرفاً به نوشته کتاب یا جزوه اکتفا کند.
علاوه اینکه عدم آمادگی استاد و نداشتن مطالعه کافی پیرامون موضوع مورد بحث، این فرصت را از وی خواهد گرفت تا هنگام تدریس، نکات اصلی و کلیدی درس را گوشزد نماید و نیز مشکلات و شبهات احتمالی درس را پیشبینی نموده و آنها را جهت ارتقای سطح علمی فراگیران در کلاس مطرح و به بحث و گفتگو بگذارد. و چه بسا این امر باعث شود تا استاد یا اصلاً علاقهای برای طرح چنین سؤالات و شبهاتی را از خود نشان ندهد که این حالت، موجب رکود و خمودی کلاس شده و مانع رشد، تکامل، خلاقیت و نوآوری فراگیر است؛ و یا اگر هم چنین مسائلی از طرف فراگیران مطرح شود این عدم آمادگی سبب میشود تا استاد از پاسخ دادن به سؤالات منطقی و معقول آنها طفره رفته و با داستانسرایی در مقام پردهپوشی از این ضعف برآید.
از این رو، سزاوار است استاد از قبل، آمادگی لازم را برای ارائه درس کسب نماید تا ضمن تسلّط لازم بر موضوع بحث، به هنگام تدریس مکرّراً به کتاب یا جزوه مراجعه ننماید.
البته توقّع نمیرود که استاد همیشه همه محتوای درس را حفظ باشد، بلکه طبیعی است گاهی نیمنگاهی به طرح درسی که از پیش تهیه کرده است، داشته باشد؛ ولی رجوع مکرّر به کتاب یا جزوه باعث مکث مخلّ به تدریس و از بین رفتن نشاط کلاس میشود.
در مورد عامل علمی دو نوع شاخص فرعی وجود دارد:
۱ )شاخصهایی که با درس خاصی ارتباط نداشته، بلکه در هر درسی لازم و ضروری هستند.
۲ )شاخصهایی که به درس خاصی اختصاص دارند.
به عنوان مثال کامل بودن مطالب ارائه شده و یا صحت آنها در هر درسی لازم است. در اینجا ابتدا به توضیح شاخصهای علمی مشترک پرداخته و سپس شاخصهای علمی اختصاصی هر یک از گرایشهای پنجگانه دروس را بیان میکنیم.
الف) شاخصهای علمی مشترک
...
.
مرحله اول: آمادگی برای سخنرانی |
محاسن و محدودیتهای روش سخنرانی |
روش سخنرانی، مختص کلاسهای پرجمعیت است. روش بسیار ارزانی است. این روش می تواند تا حد زیادی با برنامه معلم تطبیق یابد. با توجه به موقعیتهای زمانی و مکانی و مجموعه تجهیزات، روش سخنرانی بسیار انعطاف پذیر است موقعیت سخنرانی ممکن است سبب تقویت اجتماعی، ذوق زیبایی، علاقه، اعتماد به نفس و کاهش احساس تنهایی شود. |
ب) محدودیت روش سخنرانی |
در این روش، چون معلم متکلم وحده است شاگردان چندان فعال نیستند. بیشتر از حس شنوایی استفاده می شود. قدرت تکلم شاگردان چندان تقویت نمی شود. تفاوتهای فردی در آن منظور می گردد. و محدودیت روش سخنرانی بیشتر متعلق به عدم کاربرد صحیح آنهاست. این روش، مستلزم وجود برخی از خصوصیات شخصیتی مانند صدا، روش سخنگویی، روانی سخن، آرامش و نظم و ... است |
انواع روش های تدریس
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
انواع روشهای تدریس
الگوی تدریس / الگوی عمومی تدریس |
الگوی تدریس چیست؟ |
الگو، معمولاً به نمونه کوچکی از یک شیء یا به مجموعه ای از اشیای بیشمار گفته می شود که ویژگیهای مهم و اصلی آن شیء بزرگ یا اشیاء را داشته باشد. الگوی تدریس، چهارچوب ویژه ای است که عناصر مهم تدریس در درون آن قابل مطالعه است. انتخاب یک الگوی تدریس، بستگی به نوع آگاهی معلم از فلسفه و نگرشهای تعلیم و تربیت خواهد داشت. |
الگوی عمومی تدریس (general teaching model) |
این الگو، توسط "رابرت گلیزر" در سال 1961 مطرح شد که در 1971 توسط "راجرز" و "رابینسون" بسط داده شد. |
تعریف روشهای تدریس |
از مراحل مهم طراحی آموزشی، انتخاب روش تدریس است. معلم بعد از انتخاب محتوی و قبل از تعیین وسیله، باید خط مشی و روش مناسب تدریس خود را انتخاب کند. به مجموعه تدابیر منظمی که برای رسیدن به هدف، با توجه به شرایط و امکانات اتخاذ می شود "روش تدریس" گویند |
انواع روشهای تدریس
الگوی حل مسأله (problem-solving model) |